Dva vrlo popularna, ali i simbolički moćna mitska bića, zmaj i feniks, smatrali su se za otjelotvorenje jing i jang energije, pa su njihovi izgledi, ali i simbolika, predstavljali izvor inspiracije mnogim umjetnicima, kako u likovnoj, tako i u književnoj i filmskoj umjetnosti, dok u drugoj polovici 21. stoljeća bivaju sve popularniji i u video igrama.

Za razliku od zmaja, ptica feniks sa sobom nosi pozitivno značenje, a u različitim religijama i kulturama i njen istorijat i veoma dug životni vijek su drugačiji (najčešći broj godina koji se spominje je od 300 do 500). Njena smrt međutim gotovo svugdje je jednako predstavljana: feniks je ptica koja pravi gnijezdo, u kojem od sopstvenog plamena i umire, a u pepelu koji je ostao nakon sagorijevanja vrlo brzo se rađa novi život – mladi feniks koji je spreman da još jednom započne novi životni ciklus, koji će, u najmanju ruku trajati narednih nekoliko stotina godina.

Za ovu mitsku pticu život počinje još u egipatskoj mitologiji, gdje bi se spalila na lomači nakon čega bi ustala iz svog pepela i započela novi život. Ova ptica, koja je bila nazivana benu simbol je života koji se stalno obnavlja. Grci i Rimljani su oko feniksa ispleli mnoge priče i legende, ali i preuzeli istu simboliku života koji se stalno obnavlja. Rađanje iz pepela, odnosno stalno oživljavanje, povezivano je s obnovom carstva, a carevi (Trajan i Konstantin I.) su kovali novčiće koji nose lik feniksa.

Simbol je Kristovog uskrsnuća i pobjede života nad smrću. Pobjeda vječnog života nad smrću čest je sinonim za feniksa te u ranoj kršćanskoj umjetnosti često primjećujemo feniksa na nadgrobnim spomenicima. „Vrlo čest i omiljeni simbol u srednjovjekovnoj umjetnosti, feniks se ipak rijetko pojavljuje na slikama talijanske renesanse.“[1] Sa druge strane u židovskim  legendama, feniks jedini odbija da proba voćku s drveta znanja.

Opisi feniksa su različiti; neki smatraju da je ptica slična čaplji, drugi da je poput orla, dok neki smatraju da feniks sadrži najljepše dijelove svih ptica ovog svijeta. S obzirom da umire u plamenu, povezivan je s vatrom i suncem te se smatra da je crvene purpurne ili žute boje. Smatra se da njegove suze imaju iscjeliteljsku  moć. Feniks čiji je glavni simbol uskrsnuće, ima vrlo čestu upotrebu u heraldici. Često je biće koje se javlja u fantastičnim filmovima (poput Hari Potera).

Njegova simbolika uglavnom označava vječni život, besmrtnost, mudrost, prosperitet ali i vjeru, ljepotu, čistotu, snagu i novi početak.

Premda je prisutan u kršćanskoj umjetnosti, naročito u srednjem vijeku, njegova moćna simbolika ali i neobičan izgled, inspiriraju  i suvremene umjetnike. Moderni prikazi feniksa nisu uvijek figuracija; nekada se njegov oblik topi i prelazi u apstraktnu formu – ali značenje uvijek ostaje isto.